برخی از ابزارآلات در دنیای ابزارهای دستی در ظاهر ساده هستند، درحالی‌که در عمل نقش بسیار پررنگ و مهمی در انجام کارها دارند. انبر یکی از همین ابزارهای ساده اما پرکاربرد است که در مشاغل مختلف، صنایع و در امور منزل کاربرد فراوان دارد و در امور روزمره و صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
انبر طوری طراحی شده است که با استفاده از نیروی دست، نیروی بیشتری در قسمت دهانه‌ی خود ایجاد می‌کند و به منظور بریدن، خم کردن و نگه داشتن قطعات مختلف و یا باز و بسته کردن قطعات در اجسام مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. ما در این مقاله به منظور آشنایی بیشتر شما با این وسیله برای انتخاب و خرید انبر و کاربردهای گوناگون آن و همچنین نکات ایمنی مربوط به آن می‌پردازیم.
انبر چیست؟
انبر یکی از اقسام ابزارهای دستی است که برای اعمال فشار بر اجسام گوناگون و نگه داشتن قطعات به کار گرفته می‌شود و طوری طراحی شده که دارای دو دسته و دو فک می‌باشد که در یک نقطه به هم متصل شده‌اند. با فشار دادن دسته‌ها به یکدیگر، فک‌های انبر بسته شده و اجسام در بین آن قرار می‌گیرند.
قدرت عملکرد انبر در انواع آن متفاوت است و به ساخت و طراحی آن بستگی دارد. برخی از انواع انبر، دهانه‌ی فک دندانه‌دار دارند که برای گرفتن سطوح صاف و لغزنده کاربرد دارد و برخی از مدل‌های دیگر طوری طراحی شده‌اند که برای بریدن و خم کردن سیم و یا کابل به کار برده می‌شوند.
از لحاظ ساختار تشکیل‌دهنده و بر اساس کاربرد، انبرها به دو نوع فک ثابت و فک متحرک و قابل تنظیم تقسیم‌بندی می‌شوند که در این قسمت به توضیح آن‌ها می‌پردازیم.
انواع انبر از نظر ساختار
انبر دارای فک ثابت
این نوع انبر در دسته‌ی انبرهای ساده قرار می‌گیرد. دسته‌ی آن به وسیله‌ی یک پیچ و یا نگهدارنده به هم متصل شده‌اند که با باز و بسته کردن دسته‌ها، دهانه‌ی آن به اندازه‌ی مشخصی باز می‌شود.
انبر دارای فک متحرک یا قابل تنظیم
این نوع انبر طوری طراحی شده است که دسته و فک‌های آن قابل تنظیم هستند و این قابلیت را دارند که علاوه بر باز و بسته شدن معمولی، دهانه و فک را در اندازه‌های مختلف تنظیم کرد. به همین دلیل در کارهای تعمیراتی بسیار پرکاربرد است و می‌تواند طیف وسیعی از کارها را پوشش دهد.
ساختار ظاهری انبر
انبرها دارای شکل و اندازه‌های متنوعی هستند که این تنوع باعث شده است در طیف گسترده‌ای از کارهای مختلف مورد استفاده قرار بگیرند. باتوجه به ساختار ظاهری، کاربردهای مختلفی دارند که در اینجا به انواع متداول آن اشاره می‌کنیم:
- انبر فک بلند
- انبر فک کوتاه
- انبر مستقیم
- انبر سرکج
- انبر کله‌گی خاص
انواع انبر و کاربردهای آن
انبر دست
یکی از مرسوم‌ترین و شناخته‌شده‌ترین انبرها، انبر دست است. این انبر از دو اهرم ثابت به هم متصل ساخته شده واین انبر دارای دو قسمت شیار و تیز در فک‌های خود می‌باشد. این ابزار دستی برای کاربردهای متنوعی از جمله نگه داشتن اشیا، برش، تا کردن، قطع سیم و لخت کردن سیم کاربرد دارد. انبر دست در ساخت و سازهای خانگی و در برخی موارد در نجاری‌ها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
انبر قفلی
انبر قفلی دارای دو دسته و فک متحرک است که یکی از فک‌ها به وسیله‌ی پیچ قابل تنظیم است. به منظور محکم نگه داشتن پیچ و مهره‌های سخت، شیارهایی در فک‌های آن قرار داده شده است. نحوه‌ی استفاده از انبر قفلی به این صورت است که می‌توان با استفاده از پیچ، اندازه‌ی باز و بسته شدن دهانه‌ی انبر را تنظیم کرد و با دسته‌ی دیگر آن، کار خلاص کردن را انجام داد. این انبر بیشتر در کارهای ساختمانی و تأسیساتی برای باز و بسته کردن پیچ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
انبر کلاغی
دارای یک دسته‌ی متحرک و یک دسته‌ی ثابت است. فک‌های آن قابل تنظیم و دارای آرواره‌های شیاردار و صاف است که برای نگه داری سطوح صاف بسیار مناسب است. از این انبر در کارهای تعمیراتی و همچنین مصارف خانگی استفاده می‌شود.
انبر دم‌باریک
این انبر که شباهت زیادی به انبر دست دارد، از نظر کاربرد نیز شباهت زیادی دارد. انبر دم باریک دارای فک‌های بلند و باریک است که بر روی آن شیارهایی وجود دارد تا از لغزش در هنگام کار جلوگیری شود. وجود فک‌های بلند در این ابزار، این امکان را می‌دهد تا در مواردی که محدودیت حرکتی وجود دارد، کار را آسان‌تر انجام دهیم. از جمله کاربردهای دم‌باریک می‌توان به بریدن سیم، دوخت کردن سیم، خم کردن فلزات نازک و… اشاره کرد.
انبر آرماتوربندی
این انبر دارای دو دسته‌ی بلند و دو فک کوتاه و نیم‌دایره‌ای شکل است. کله‌گی آن تخت و دارای یک فک صاف و یک فک تیز می‌باشد. از جمله کاربردهای این انبر، برای خم کردن، بریدن و کش‌دادن سیم مفتول در کارهای ساخت و ساز و ساختمانی است.
انبر دندان‌پزشکی
به این انبر فورسپس نیز می‌گویند که از آن در دندان‌پزشکی برای نگه داشتن وسایل یا کشیدن دندان استفاده می‌شود. انبرهای دندان‌پزشکی دارای انواع مختلفی هستند که از جنس فولاد ساخته می‌شوند.
انبر برش PVC
از این انبر برای برش دادن لوله‌های پی‌وی‌سی استفاده می‌شود. این انبر طوری طراحی شده است که یکی از فک‌ها تیغه و متحرک و فک دیگر ثابت است و کار نگه داشتن لوله را انجام می‌دهد. بیشترین کاربرد این انبر در کارهای لوله‌کشی و تأسیساتی است.
انبر کابل‌بُر
از این انبر برای قطع و برش دادن کابل‌های ضخیم استفاده می‌شود. طوری طراحی شده که دارای دو فک تیغه‌ای است که با باز و بسته شدن دسته‌ها، کار برش را انجام می‌دهند. این انبر به دلیل فک‌های بسیار قوی، به راحتی انواع کابل‌ها را برش می‌دهد.
انبر سیم‌چین
انبر سیم چین برای لخت کردن و یا قطع کردن سیم استفاده می‌شود. از نظر ظاهری شبیه انبر دست است، اما به دلیل داشتن فک‌های تیز، نباید برای نگه داشتن اجسام به کار برود؛ چون ممکن است به اجسام آسیب وارد کند.
انبر سوکت‌زن
از این نوع انبر برای سوکت‌زدن و اتصال سیم به سوکت استفاده می‌شود. این انبر دارای دو دسته‌ی ثابت است و فک‌های آن به اندازه‌ی مشخصی باز می‌شود. در داخل فک‌های آن یک دهانه وجود دارد که سوکت درون آن قرار می‌گیرد و سپس با بستن دسته‌ها و قفل شدن فک، فرآیند اتصال انجام می‌شود. از این انبر در کارهای مخابراتی و کامپیوتری استفاده می‌شود.
انبر پرس سیم
کاربرد این انبر در پرس کردن سیم و اتصال آن به یک قطعه مانند سوکت می‌باشد. در قسمت فک این انبر، اندازه‌های مشخصی برای انواع سوکت‌ها تعبیه شده است.
انبر جوش
این انبر کاربرد وسیعی در جوشکاری دارد. همانند دیگر انبرها دارای دو دسته است که یکی ثابت و دیگری متحرک می‌باشد و باعث حرکت دادن فک می‌شود. طوری طراحی شده که برای نگه داشتن الکترود در قطرهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
انبر دست جوشکاری
این انبر شباهت زیادی به انبر دست ترکیبی یا دم‌باریک دارد و از آن در عملیات‌های جوشکاری برای گرفتن سیم، جلوگیری از پاشش و همچنین ضربه زدن پس از جوشکاری استفاده می‌شود.
انبر پرچ
انبر پرچ برای برقرار کردن اتصال بین دو قطعه مورد استفاده قرار می‌گیرد. این انبر دارای شکل‌های متنوعی است و انواع مختلفی دارد که می‌توان به انبر پرچ ساده، انبر پرچ دسته‌بلند و انبر پرچ آکاردئونی اشاره کرد.
انبر باتری
این نوع انبر نیز دارای دو دسته و دو فک است. فک‌های آن کوتاه و دارای اندازه‌های مختلف هستند. فک‌های این انبر دارای زاویه بوده و می‌توان آن را متناسب با اندازه‌ی پیچ و مهره‌ها تنظیم کرد. از این انبر در مکانیکی‌ها برای باز و بسته کردن پیچ و مهره‌های باتری ماشین استفاده می‌شود.
کلام پایانی
انبر یکی از ابزارهای مهم و پرکاربرد در زمینه‌های خانگی و صنعتی است و جایگاه مهمی در انجام عملیات‌های مختلف دارد. مخصوصاً زمانی که انجام کار با دست خطرناک باشد، انبر به کمک شما می‌آید تا کار مورد نظر را بدون خطر و با ایمنی کامل انجام دهید.
انبر دارای تنوع بسیار زیادی است که در انواع مختلف ساخته و طراحی شده‌اند. ما در این مقاله به چندین نوع انبر اشاره کردیم. آشنایی با انواع انبر و کاربردهای آن به شما کمک می‌کند تا بتوانید انتخاب درستی باتوجه به نیاز خود داشته باشید.
